Το ιρλανδέζικο ουίσκι

Και παρόλο που στην κατηγορία του μπορεί κανείς να εντοπίσει εξαιρέσεις, ο γενικός κανόνας θέλει το ιρλανδέζικο ουίσκι να είναι προϊόν τριπλής απόσταξης, χωρίς προσθήκη τύρφης και ευκολόπιοτο.

Η ιστορία του

Υπάρχουν αρκετές αποδείξεις που υποδεικνύουν πως στην Ιρλανδία παρήγαγαν και έπιναν ουίσκι από τον 16ο αιώνα, ωστόσο είναι εξίσου έντονη η πεποίθηση πως η απόσταξή του είχε ξεκινήσει σχεδόν 2 αιώνες νωρίτερα, τον 14ο αιώνα.

Τα πρώτα ιρλανδέζικα ουίσκι πίνονταν μη παλαιωμένα και αρωματίζονταν με διάφορα βότανα και αρωματικά, όπως δηλαδή συμβαίνει σήμερα με το gin.

Ένα χριστουγεννιάτικο δώρο που η βιομηχανία του ιρλανδέζικου ουίσκι δεν θα ξεχάσει ποτέ, είναι η επιβολή φόρου στο ουίσκι η οποία εφαρμόστηκε ανήμερα των Χριστουγέννων, το 1661. Ο φόρος όριζε πως θα έπρεπε να πληρώνονται 4 pence για κάθε γαλόνι που αποστάζονταν. Πριν ωστόσο από την επιβολή του φόρου, η όλη βιομηχανία βρίσκονταν σε διαρκή άνοδο, αν και το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής γίνονταν από παράνομα αποστακτήρια. Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα, λειτουργούσαν περίπου 2.000 αποστακτήρια.

Η ζήτηση για ιρλανδέζικο ουίσκι άρχισε να εκτοξεύεται το 1872, όταν η φυλλοξέρα κατέστρεψε τους αμπελώνες στο Κονιάκ της Γαλλίας και έτσι όσο ανέβαιναν οι πωλήσεις του ουίσκι, τόσο μειώνονταν εκείνες του Κονιάκ. Όλα αυτά όμως μέχρι να συμβούν 4 ατυχείς συγκυρίες.

Η πρώτη ήταν η δημιουργία ενός κινήματος κατά την κατανάλωσης του αλκοόλ, η οποία ξεκίνησε από τον Πάτερ Mathew το 1838. Μέσα σε 6 χρόνια, το κίνημα ήταν υπεύθυνο για το κλείσιμο του 1/3 των σημείων όπου μπορούσε κανείς να πιει ποτό στην χώρα.

Η δεύτερη ήταν η ανάπτυξη του blended ουίσκι της Σκοτίας, κάτι το οποίο ειρωνικά ξεκίνησε να αναπτύσσεται από έναν Ιρλανδό. Ο Aeneas Coffey, κατάφερε να δημιουργήσει έναν καλύτερο τύπου συνεχή αποστακτήρα ο οποίο μπορούσε να παράξει φτηνότερο απόσταμα δημητριακών, αλλά με εντελώς διαφορετικό γευστικό προφίλ απ’ ότι στο παρελθόν. Τα ιρλανδέζικα αποστακτήρια απέρριψαν την πρότασή του καθώς θεώρησαν πως η διαφορετική γεύση του αποτελέσματος θα έκανε κακό στην κατηγορία του ουίσκι τους. Έτσι, ο Coffey πήγε στην Σκοτία και άρχισε να πειραματίζεται αναμειγνύοντας malt ουίσκι από άμβυκα και grain ουίσκι από τον δικό του αποστακτήρα, δημιουργώντας έτσι το blended ουίσκι το οποίο με τα χρόνια κέρδισε τις πωλήσεις έναντι των ιρλανδέζικων.

Η τρίτη ατυχής συγκυρία ήταν η αμερικάνικη ποτοαπαγόρευση (1920-1933) η οποία μείωσε ακόμη περισσότερο τις πωλήσεις του ιρλανδέζικου ουίσκι το οποίο δεν ταξίδευε πλέον στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού.

Και σα να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, το 1916 ήρθε και ο πόλεμος για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας ο οποίος διαμέλισε την χώρα και οδήγησε επιπλέον και σε έναν εμφύλιο πόλεμο που διήρκησε από το 1919 έως το 1921. Τα εμπορικά εμπάργκο που όρισαν οι Βρετανοί είχαν σαν αποτέλεσμα το ιρλανδέζικο ουίσκι να μην εξάγεται πλέον σε χώρες όπως ο Καναδάς, η Νότια Αφρική, η Ινδία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.

Το 1966, τα μόλις τρία εναπομείναντα αποστακτήρια που είχαν παραμείνει σε λειτουργία (Jameson, Powers και Cork Distillers), ένωσαν τις δυνάμεις τους δημιουργώντας την Irish Distillers Company. Στην συμμαχία τους, την δεκαετία του 70΄μπήκε και το Bushmills, το τελευταίο αποστακτήριο της περιοχής του Ulster. Όπως όμως και να’ χει, η ένωση αυτών των δυνάμεων δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα και η κατηγορία δεν φαινόταν να ανακάμπτει. Τότε όμως εμφανίστηκαν δύο πιο μεγάλες δυνάμεις οι οποίες ήταν έτοιμες να αρπάξουν την ευκαιρία. Η GC&C Brands (η οποία είχε στην κατοχή της τα Gilbey’s of Ireland και Cantrell & Cochrane) και η γαλλική Pernod-Ricard. Τελικά, η δεύτερη ήταν εκείνη που υπερίσχυσε και έτσι πλέον στο παγκόσμιο marketing της έβαλε δύο στόχους: το Jameson και το Bushmills (το οποίο πήρε στην συνέχεια η Diageo το 2005, και πλέον από το 2014 βρίσκεται στα χέρια της Casa Cuervo).

Υπήρξε ωστόσο και ένα ανεξάρτητο αποστακτήριο το οποίο κατάφερε να παραμείνει ισχυρό μέσα στο Irish Distillers Group, το Cooley Distillery, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή του Dundalk και ιδρύθηκε από τον John Teeling το 1987. Από το 2011, ανήκει στην Beam Suntory, ενώ πλέον, έχει ενώσει τις δυνάμεις του και με επιπλέον πολλά, μικρά, νέα αποστακτήρια στην Ιρλανδία και όλοι μαζί προσπαθούν να κερδίσουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο από την αγορά ενός ουίσκι που θεωρείται η πιο αναπτυσσόμενη κατηγορία παγκοσμίως.

Τα είδη και η παραγωγή

Για όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με την παραγωγή του Ιρλανδέζικου ουίσκι, μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο σχετικά με το New Midleton Distillery ή και την αναλυτική επεξήγηση του single pot still Irish whiskey ως κατηγορία.

Τα ιρλανδέζικα αποστακτήρια

Alltech Distillery (est. 2012)
Belfast Distillery Company (under construction)
Blackwater Distillery (est. 2015)
Burren Irish Whiskey (under construction)
Cooley Distillery (est. 1987)
Dingle Distillery (est. 2012)
Dublin Whiskey Company (under construction)
Echlinville Distillery (est. 2013)
Glendalough Distillery (est. 2013)
Great Northern Distillery (under construction)
Kilbeggan Distillery (est. 2007)
Niche Drinks Company (under construction)
New Midleton Distillery (est. 1975)
Old Bushmills Distillery (est. 1784)
Slane Castle Distillery (under construction)
Teeling Distillery (est. 2015)
Tullamore Distillery (est. 2014)
Walsh Whiskey Distillery (under construction)
West Cork Distillers (est. 2008)